الوقت- در ماه‌های اخیر نقاط مختلف جغرافیای محور مقاومت مقصد سفرهای دیپلماتیک وزیر خارجه ایران بوده است. سفرهایی که بیش از هر چیز نمایانگر عمق راهبردی جمهوری اسلامی در منطقه و هم‌افزایی و همکاری مدام این ائتلاف در مواجهه با چالش‌های مشترک و تحولات جدید منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است. اکنون نیز پس از چند سفر مقامات عالی‌رتبه دولت جدید عراق به تهران طی ماه‌های گذشته، حسین امیرعبداللهیان راهی بغداد شده تا هم دعوت همتای عراقی مستجاب شده باشد و هم در مورد مهمترین پرونده‌های مورد علاقه طرفین مذاکره و توافقات لازم صورت گیرد.
حال آنچه از اظهارات مقامات دو کشور در مورد نتایج مذاکرات و عزم جدی برای پیشبرد اتحاد و شراکت راهبردی در آینده به دست می‌آید از یکسو دستاوردهای دیپلماتیک این سفر برای تهران و از سوی دیگر اثبات پیوندهای ناگسستنی محور مقاومت به ویژه عراق به عنوان یک حلقه کلیدی این ائتلاف بزرگ و قدرتمد منطقه‌ای می‌باشد.
آنچه از ماوقع و ماحصل این سفر، رسیدن به چنین نتیجه‌ای را اثبات می‌کند در چند محور قابل ذکر است:
نخست: تأکید عراقی‌ها بر عدم چشم‌پوشی از منافع همکاری با ایران
حضور وزیر خارجه ایران در بغداد در برهه‌ای است که دولت ایالات متحده پس از پذیرش شکست در پروژه ناامن کردن و بحران‌سازی داخلی، اکنون تمرکز خود را بر محدودسازی راه‌های دور زدن تحریم‌ها توسط جمهوری اسلامی و تداوم جنگ تبلیغاتی برای تحت شعاع قرار دادن بازار ارز در کشور قرار داده است تا از این طریق ایران را در پرونده هسته‌ای وادار به امتیازدهی و عقب‌نشینی کند. در همین راستا نیز طی هفته‌های گذشته واشنگتن با اعلام طراحی بسته‌های تحریمی علیه بانک‌های عراقی که به ادعای کاخ سفید در کار مبادله ارزی با جمهوری اسلامی هستند خواسته است تا در مسیر همکاری‌های اقتصادی دو کشور سنگ‌اندازی کند. عراق مهمترین شریک تجاری و از اصلیترین بازارهای صادراتی محصولات کالایی و خدماتی ایرانی محسوب می‌شود و از این حیث یکی از منابع مهم ارز‌آوری برای کشور محسوب می‌شود. فشارهای واشنگتن حتی به تلاطم در بزار ارز عراق نیز انجامید تا مقامات بغداد نسبت به عدم معامله دلاری با ایران وادار شوند. حتی پیشتر کاخ سفید در طرحی کاملاً شیطنت آمیز برای کاهش وابستگی اقتصادی عراق به ایران، به همراهی برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و اردن و مصر طرح‌هایی را برای تأمین برق مورد نیاز این کشور دنبال کرده که البته تاکنون نتیجه ای در بر نداشته است.
اما برخلاف انتظارات آمریکا، در محتوای مذاکرات امیرعبداللهیان با مقامات مختلف عراقی موضوع تقویت همکاری‌های همه جانبه مورد تأکید قرار گرفته و حتی سخن از تنظیم سند همکاری‌های راهبردی میان دو کشور مطرح شده است. به طور حتم تأکیدات مقامات عراقی مبنی بر تسلیم نشدن به فشارهای آمریکا برای محدود کردن همکاری‌های اقتصادی با تهران، دستاورد بزرگی در حوزه سیاست خارجی برای جمهوری اسلامی در معادله رقابت با واشنگتن در عراق می‌باشد.
دوم: همکاری‌های امنیتی و نظامی و جهت‌گیری مقاومتی بغداد
همکاری‌های امنیتی و نظامی همواره یک بخش زیربنایی در روابط راهبردی میان دولت‌ها چه به صورت دوجانبه و یا در قالب ائتلاف‌های منطقه ای و بین المللی بوده است. در این رابطه حسین امیرعبداللهیان در دیدار با «قاسم الاعرجی» مشاور امنیت ملی عراق از سفر قریب الوقوع دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به عراق برای امضا سند همکاری امنیتی خبر داد.
اولاً پذیرش دغدغه‌های امنیتی ایران بویژه در موضوع امنیت مرزها و اعلام آمادگی عراق برای مقابله با گروهک‌های تجزیه طلب تروریستی مورد حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی، ثانیاً موضع یکپارچه مقامات عراقی در مورد تعیین سرنوشت و به سرانجام رساندن پرونده ترور فرماندهان مقاومت به دست آمریکا، و از سوی ثالثاً اعلام صریح این موضع از سوی مقامات عراقی که با تبدیل شدن خاک این کشور به محلی برای تهدیدآفرینی امنیتی و نظامی علیه همسایگان مخالف‌اند، آنهم در شرایطی که واشنگتن تداوم حضور نامشروع نظامی خود در خاک عراق را به بهانه همکاری در برابر تروریسم و در راستای شراکت راهبردی با بغداد توجیه می‌کند، عملاً به معنای گرایش عراقی‌ها به شراکت‌های امنیتی با محور مقاومت می‌باشد.
سوم: میانجی‌گری‌های صلح‌خواهانه عراق
موضوع محوری و حائز اهمیت دیگر در سفر امیرعبدالهیان به عراق، که نشانگر عمق روابط راهبردی میان دو کشور و موفقیت دیپلماتیک ایران در عراق می‌باشد، نقش‌آفرینی بغداد در مذاکرات تنش‌زدایی میان تهران و ریاض و همچنین احیای مذاکرات هسته‌ای است. بغداد طی 18 ماه گذشته میزبان حداقل 5 دور مذاکرات هیئت‌های ایران و عربستان برای برقراری مجدد روابط دیپلماتیک بوده است و چندی پیش «محمد شیاع السودانی» نخست وزیر عراق درباره مناسبات ایران و عربستان گفته بود: «ما تمایل جدی ایران و عربستان سعودی برای ادامه نقش عراق به منظور نزدیک‌سازی دیدگاه‌های این دو کشور را احساس کردیم. ما مصمم به اجرای این نقش هستیم و بر این باوریم که این نقش طبیعی عراق است؛ نقش پیشگامی در نزدیک‌سازی نقطه‌نظرات مخالف.» وی ۲۰ بهمن ماه نیز در گفتوگو با روزنامه سعودی «الشرق الاوسط»، چاپ لندن درباره دور بعدی مذاکرات ایران و عربستان اظهار داشت: ان‌شاءالله. بزودی این دیدار صورت خواهد گرفت. بغداد به ایفای نقش خود در میزبانی گفت‌وگوهای عربستان و ایران ادامه خواهد داد وی ابراز امیدواری کرد که سطح نشست‌های امنیتی به سطح دیپلماتیک ارتقا یابد».
عراق یکی از کشورهایی است که در کنار عمان و قطر پیام‌های جهانی و منطقه‌ای را به ایران منتقل می‌کند. ظرفیت عراق نیز برای بهبود مناسبات کشورهای منطقه و ایران بسیار بالاست. فعال شدن این ظرفیت در بهبود روابط ایران و عربستان، علاوه بر آثار مثبت آن برای منطقه و عراق، موفقیت دیپلماتیک جمهوری اسلامی علیه طرح‌ها و توطئه‌ها بویژه از جانب رژیم صهیونیستی برای بحران‌آفرینی در روابط دو سوی خلیج فارس و ماهی گیری از آب گل آلود حاصل از آن می‌باشد.
