الوقت- درحالی که رژیم صهیونیستی به هر ابزاری متوسل میشود تا حلقه محاصره علیه مقاومت فلسطین را تشدید کرده و آنها را منزوی کند اما جایگاه منطقهای و بین المللی مقاومت در فلسطین روز به روز در حال تقویت شدن است و ارتباطات خارجی رهبران مقاومت به سرعت در حال گسترش است. جنبش حماس که خار چشم اسرائیل در فلسطین به شمار میرود، این روزها تحرکات دیپلماتیک خود را در افزایش داده که این مسئله بیش از پیش صهیونیستها را نگران کرده است.
در همین راستا، هیئت بلندپایهای از رهبران حماس روز یکشنبه به روسیه سفر کردند. سفر اسماعیل هنیه و هیأت حماس به مسکو بنابه دعوت وزارت خارجه روسیه صورت گرفته و قرار است هیأت حماس در این سفر با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه و تعدادی از مسئولان این کشور دیدار کند. طاهر النونو، مشاور رسانهای هنیه در این خصوص گفت که سفر حماس به مسکو چند روز ادامه خواهد داشت و هدف از آن بررسی چشمانداز روابط دوجانبه به نفع آرمان فلسطین است. همچنین به گفته این مقام فلسطینی، سفر هیأت حماس به مسکو در شرایط حساس منطقهای و بینالمللی صورت گرفته و قرار است تحولات بینالمللی و منطقهای و تأثیرات آن بر مسئله فلسطین مورد بررسی قرار گیرد. این چندمین سفر رهبران حماس به مسکو در یکسال گذشته است و نشان میدهد که مقامات کرملین به شدت در مناقشه فلسطین فعال شدهاند.
دعوت از حماس برای سفر به مسکو درحالی انجام میشود که مسئله سازش با رژیم صهیونیستی که برای مدتها با مداخله جبهه عربی-غربی به رهبری آمریکا انجام میشد دیگر اهمیت خود را در بین فلسطینیها از دست داده است و بر همین اساس بازیگران دیگری وارد صحنه شدهاند تا تحولات فلسطین را به سمت و سوی دیگری سوق دهند.
دعوت پی در پی روسیه از رهبران حماس برای سفر به مسکو، به لحاظ دیپلماتیک دستاورد بزرگی برای این جنبش به شمار میرود و باتوجه به تحولاتی که در عرصه جهانی رخ داده، میتواند برای دو طرف منافع زیادی را به همراه داشته باشد.
روند تحولات در سرزمینهای اشغالی در ماههای اخیر نشان میدهد که گروهی که در حال حاضر در مسئله فلسطین نقش حیاتی بازی میکند، حماس است و به همین خاطر توجهات جهانی به این جنبش معطوف شده است. از آنجا که تاکنون همه کشورها از تشکیلات خودگردان و شخص محمود عباس رئیس این تشکیلات برای سفر به کشورهای منطقه دعوت میکردند تا تحولات روز فلسطین را مورد بررسی قرار دهند اما باتوجه به نقش و جایگاهی که مقاومت غزه در سالهای اخیر کسب کرده است اکنون چشم امید فلسطینیها حتی کسانی که در کرانه باختری و قدس اشغالی ساکن هستند، به گروههای مقاومت غزه دوخته شده است تا شاید با کمک آنها بتوانند اشغالگران را از سرزمین فلسطین بیرون برانند.
بنابراین، دعوت روسیه و برخی بازیگران منطقهای از حماس به نوعی جایگاه بینالمللی این جنبش را ارتقا میدهد و همین حمایتهای جهانی میتواند در پیشبرد برنامههای مقاومت غزه علیه اشغالگران صهیونیستی هم تاثیرگذار باشد. زیرا صهیونیستها تنها تشکیلات خودگردان را رسمیت میشناسند و حاضرند بر سر مسائل و موضوعات دوجانبه با آن گفتگو کنند و انتظار دارند تا سایر کشورها هم از این مسئله تبعیت کنند اما مشروعیت دادن به حماس و دیگر گروههای مقاومت تهدیدی برای منافع اسرائیل در منطقه و جهان است. بنابراین، سفرهای رهبران حماس به مسکو، نقطه عطفی در تاریخ روابط دو طرف خواهد بود و با حمایت قدرتهای جهانی از آرمان قدس، راه برای اجرایی شدن طرحهای اشغالگران رژیم صهیونیستی در فلسطین و منطقه مسدود میشود.
سیگنال نگران کننده مسکو به تلآویو
جدای از اهدافی که حماس از نزدیک شدن به روسیه دارد، مقامات مسکو هم از این دیدارها اهدافی را دنبال برای خود درنظر گرفتهاند که بی ارتباط با تحولات اخیر جهانی نیست. روسیه تا پیش از این نقش مهمی در تحولات فلسطینی بازی نمیکرد و فقط سعی میکرد در صورت لزوم به عنوان میانجی در طرح سازش بین فلسطینیها و رژیم صهیونیستی ورود پیدا کند اما این کشور اخیرا به بازیگری فعال در تحولات فلسطین تبدیل شده است. باتوجه به اینکه رژیم صهیونیستی در بحران اوکراین با قاطعیت در کنار کییف ایستاده و به این کشور کمک میکند، به همین منظور روابط مسکو و تلآویو دچار تنش شده است و بر همین اساس حمایت سیاسی مسکو از روند مصالحه گروههای فلسطینی ضربه سختی به صهیونیستها خواهد بود.
مقامات اسرائیلی در سالهای گذشته زمانی که سطح تنش و درگیری بین این رژیم و گروههای فلسطینی بالا میگرفت، سعی میکردند با میانجیگری مقامات روس، پیامهایی را به طرف فلسطینی ارسال کرده و از تشدید درگیریها جلوگیری کنند. اما الآن که روسیه و رژیم صهیونیستی رودرروی همدیگر قرار گرفتهاند، دعوت از حماس به نوعی سیگنالی به سران صهیونیستی است که اگر در مسئله اوکراین مانعی سر راه روسها ایجاد کنند، مسکو هم گزینههای زیادی دارد که میتواند از آنها برای ضربه زدن به منافع اسرائیل استفاده کند. روسیه با دعوت از رهبران حماس علنا این پیام را به صهیونیستها میدهد که در حال نزدیک روابط با گروههای فلسطینی است.
در ماههای اخیر مقامات صهیونیستی، روسیه را متهم به ارسال سلاح به گروههای غزه کردهاند و از این مسئله به شدت نگران هستند. نگرانی صهیونیستها پس از آن اعلام شد که حماس چند ماه پیش اعلام کرد از موشکهای استرلا ساخت روسیه بر ضد هواپیماهای جنگی اسرائیل استفاده کرده است. اعلام این خبر در زمانی بود که روسها گفتند اطلاعاتی در دست دارند که نشان میدهد مزدوران اسرائیلی در کنار ارتش اوکراین با روسها میجنگند و این مسئله خشم مقامات کرملین را به همراه داشت و پس از آن بود که روابط دو طرف به شدت تنشآلود شد. در شرایط کنونی که روابط مسکو با تلآویو سرد شده است چندان دور از ذهن نیست که روسیه، حماس و دیگر گروههای فلسطینی را به سلاحهای مدرن در آینده تجهیز کنند. حماس و جهاد اسلامی با ساخت سلاحهای بومی خود در غزه آنهم با کمترین تجهیزات توانستهاند پیروزیهای زیادی را در مقابل دشمن به دست آوردند و اگر این گروهها به سلاحهای پیشرفته روسی هم مجهز شوند، تلفات ارتش صهیونیستی به مراتب گستردهتر از قبل خواهد شد.
باتوجه به اینکه ترکیه به عنوان یکی از حامیان حماس در مسیر عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی گام برمیدارد و قطر هم تا حدی حمایتهایش را از این جنبش کاهش داده است، بنابراین، روسیه میتواند این خلاء را پر کرده و نقش مهمی در تحولات فلسطین بازی کند. از طرفی، حمایتهای روسیه از مقاومت فلسطین، دیگر اضلاع محور مقاومت در منطقه را نیز به سمت نزدیکی با مسکو سوق میدهد همان گونه که انصارالله یمن در این مسیر حرکت میکند و به نوعی اتحاد استراتژیک بین مسکو و مقاومت در منطقه شکل خواهد گرفت که میتواند برای روسها هم حیاتی باشد. روسیه تاکنون تنها در خاک سوریه فعال بود ولی با نقش آفرینی در تحولات فلسطین، لبنان و یمن که بخشی از محور مقاومت هستند، میتواند به روسها در پیشبرد برنامههای ضد آمریکایی در غرب آسیا کمک کند.
ارتقای جایگاه روسیه در جهان اسلام
از آنجا که مسئله فلسطین و آرمان آزادسازی قدس برای ملتهای اسلامی در اولویت قرار دارد، بنابراین روسیه نیز سعی میکند با حمایت از مردم مظلوم فلسطین، وجهه و جایگاه خود را در بین ملل اسلامی ارتقا دهد تا حمایت کشورهای اسلامی و افکار عمومی منطقه را پشت سر خود داشته باشد. این مسئله در زمانی که روسیه دکترین جدید خود را با هدف توسعه روابط با کشورهای غرب آسیا اعلام کرده است، درگیر شدن در موضوعاتی مثل فلسطین هم اهمیت دوچندان پیدا میکند.
حمایت روسیه از فلسطینیها نوعی تقابل با غرب و به خصوص آمریکا نیز هست که با همه توان از جنایات اسرائیل علیه فلسطینیها حمایت میکنند و حضور مسکو هم به نوعی رویارویی شرق و غرب در مناقشه فلسطین را نشان میدهد. بنابراین، تقویت روابط با حماس به نوعی میتواند طرح ائتلاف جدید برای کاهش نفوذ آمریکا در منطقه و فرصتی برای از بین بردن هژمونی واشنگتن و سیاست یکجانبهگرایی آن در جهان و تلاش برای بازگرداندن نظام چند قطبی در عرصه بینالمللی باشد، یعنی همان سیاستی که رهبران روسیه در ماههای اخیر آنرا دنبال میکنند.