الوقت- با اعلام کشته شدن سرکرده داعش در عملیات نظامی ارتش آمریکا در سوریه، این خبر در صدر اخبار رسانههای جهان قرار گرفته است.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا روز جمعه طی بیانیهای که در وبسایت رسمی کاخ سفید نیز منتشر شده است، از کشته شدن سرکرده داعش خبر داد و اظهار داشت: «شب گذشته به دستور من، نیروهای نظامی ایالات متحده در شمال غربی سوریه یک عملیات ضد تروریستی موفق را در راستای حفاظت از مردم آمریکا و متحدانمان انجام دادند و جهان را به جای امنتری تبدیل کردند».
القریشی چگونه رهبر داعش شد؟
از زمان کشته شدن «ابوبکر البغدادی» و اعلام جانشینی «ابوابراهیم الهاشمی القرشی» تلاش دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی برای شناسایی سرکرده جدید و ناشناخته داعش افزایش یافت.
بر أساس اطلاعات منتشر شده از ابراهیم القریشی در رسانهها، نام اصلی دومین رهبر داعش «امیر محمد سعید عبدالرحمن المولی» است که درون گروه تروریستی داعش از وی به «پروفسور» و «ویرانگر» (مدمر) یاد می شد.
گفته میشود او زاده 1976 در منطقه تلعفر در 70 کیلومتری موصل در خانواده ای ترکمان است.
وی که در زمان رژیم بعث افسر ارتش عراق بوده، در دانشکده علوم اسلامی موصل تحصیل کرده و پس از 2003 به عضویت القاعده درآمده بود.
القریشی سپس به سمت فرستاده دینی و قانونی القاعده منصوب شده و در سال ۲۰۰۴ و 2008 توسط امریکایی ها بازداشت شد و در همین دوران در زندان بوکان با ابوبکر البغدادی آشنا میشود.
وقتی البغدادی در سال 2010 رئیس شاخه عراق القاعده شد، ابوابراهیم القرشی نیز در کنارش بود. سپس آنها از القاعده جدا شدند و «دولت اسلامی عراق و سوریه» یا همان داعش را تأسیس کردند.
اهداف آمریکا از حذف القریشی؛ مهره اطلاعاتی چرا سوخت؟
از زمان شکلگیری و تولد گروهک تروریستی داعش در سوریه و عراق در سال 2014، همواره موضوع نقشآفرینی سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی و رژیمهای عربی در تأسیس، سازماندهی و حمایت از این گروه مطرح بوده و بعضاً رسانهها و مقامات غربی و آمریکایی دست به افشاگریهایی در این رابطه زدهاند. برای مثال سال گذشته نشریه امریکایی «واشنگتن پست» با انتشار گزارشی تأکید کرد که فرمانده جدید گروه تروریستی داعش پس از البغدادی، سابقه همکاری گسترده با دستگاههای امنیتی امریکا داشته و اطلاعات مهمی در اختیار آنان گذاشته است.
در گزارش این نشریه آمده که شخصیتی که با اسم رمز M060108-01 شناخته میشود در واقع «ابو ابراهیم الهاشمی القریشی» است که در سال 2008 در زندانی در عراق در چنگ نیروهای امریکایی بود.
این گزارش به نقل از یک مقام امریکایی تأکید کرده که القریشی در دوران دستگیری «یک زندانی نمونه با همکاری خوب» با نیروهای امریکایی بود.
در این گزارش تأکید شده بود که القریشی در روزهای دستگیری تلاش بسیاری میکرد که خود را چهرهای مفید برای امریکایی نشان دهد و در شناسایی هویت بسیاری از دستگیرشدگان با امریکاییها همکاری میکرد.
علاوه بر این، تشکیل داعش توسط سازمان اطلاعاتی آمریکا در عملیات محرمانهای تحت عنوان «لانه زنبور»، هم در کتاب خاطرات هیلاری کلینتون وزیر خارجه سابق آمریکا و هم افشاگریهای ادوارد اسنودن کارمند اطلاعاتی سابق آژانس امنیت ملی آمریکا مورد اشاره گرفته است.
مع الوصف اکنون این پرسش مطرح میشود که چرا کاخ سفید مهره کاربردی خود را حفظ کرد؟
بازسازی توجیهات اشغال نظامی سوریه و عراق
اگر ادعای کاخ سفید در مورد کشته شدن ابراهیم القریشی را در عملیات نظامیان آمریکایی در خاک سوریه بپذیریم، برای درک اهداف حذف القریشی باید ابتدا به موعد زمانی انجام این عملیات توجه کرد. کاخ سفید در حالی با تبلیغات گسترده کشتن القریشی را اعلام میکند که در هفتهها و ماههای اخیر (بویژه پس از فرار جمع زیادی از عناصر داعشی اسیر در زندانهای تحت کنترل شبه نظامیان کرد وابسته به آمریکا در شمال سوریه) موضوع خطر بازگشت داعش به عامل نگرانی برای مردم عراق و سوریه بدل شده است.
این در حالی است که در همین دوران فشارهای سیاسی و نظامی در این دو کشور برای پایان دادن به اشغالگری نظامیان آمریکایی رو به افزایش بوده است. کاخ سفید همواره در برابر انتقادات بینالمللی از حضور نامشروع و بیثباتساز در خاک سوریه و عراق، بهانه مبارزه با تروریسم را دستاویز سیاسی و تبلیغاتی خود برای عدم تمکین در برابر فشارها قرار داده است حال آنکه عناصر داعش در مقابل چشمان نظاره گر نظامیان آمریکایی در شمال سوریه و در مناطق مرزی با عراق در حال جولان دادن هستند. لذا اعلام موفقیت کشتن سرکرده داعش در واقع میتواند به عنوان بازسازی چنین توجیهی و مثمرثمر نشان دادن حضور نظامی آمریکا در مبارزه با تروریسم عمل کند.
مصرف داخلی صید القریشی برای بایدن
بی تردید بخش دیگر صدور دستور عملیات کشتن القریشی توسط بایدن، برای مصرف داخلی بوده است. بایدن در حالی که با ۵۷ درصد محبوبیت وارد کاخ سفید شد مشکلات مختلفی که او در طول دوران ریاست جمهوری با آنها مواجه بوده است، موجب شد تا درصد محبوبیت او افت چشمگیری داشته باشد به صورتی که بر اساس نظرسنجیها میانگین محبوبیت وی به ۴۸.۹ درصد رسید و در بین هم حزبیها یعنی دموکراتها محبوبیت او از ۹۰ به ۸۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
در مورد مصرف داخلی کشتن القریشی حتی میتوان به رقابتی اشاره کرد که میان روسای جمهور پیشین، در نشان دادن تصویر فرماندهی مستقیم یک عملیات بزرگ علیه تهدیدات اصلی امنیت ملی آمریکا، بوجود آمده است. اوباما با اعلام کشتن اسامه بن لادن رهبر القاعده در سال 2011 و ترامپ با فرماندهی عملیات کشتن ابوبکر البغدادی در سال 2019، که در هر دو مورد تصاویر حضور و مدیریت مستقیم روسای جمهور در اتاق عملیات با انعکاس رسانهای گسترده همراه بود. اقدام تبلیغاتی که به نظر میرسد با مشاهده شباهت شیوه اطلاع رسانی نحوه کشتن ابراهیم القریشی توسط دولت بایدن با روسای جمهور پیشین قابل ارزیابی است.
قهرمانسازی از آمریکا در عرصه بینالمللی
آمریکا سالهاست که در پوشش شعارهای حقوق بشری و مقابله با تروریسم، اما با هدف اصلی هژمونیطلبی و تحت فشار قرار دادن رقبای اصلی بینالمللی، به مداخلهگری در اقصی نقاط جهان پرداخته و جنگهای ویرانگر متعددی را به راه انداخته است. جنگهایی همانند جنگ افغانستان (2001) و عراق (2003) که عایدی جز کشتار و آوارگی و ویرانی و بیثباتی برای مردم این کشورها به همراه نداشت.
حال در شرایطی که سران آمریکا، بنابر اقتضای منافع خود، در اقدامی بسیار انتقادبرانگیز، حتی از سوی متحدین این کشور، خاک افغانستان را ترک و با امضای توافق با طالبان پوچ بودن شعارهای مبارزه با تروریسم را در اشغال نظامی این کشور اثبات کردند، اکنون استراتژیستهای کاخ سفید برای احیای وجهه نابود شده ارتش آمریکا و شعارهای دروغین مبارزه با تروریسم، انجام اقدامی پرسروصدا با از میان برداشتن یکی از مهرههای بزرگ تروریستهای دست پروده خود را لازم دیدهاند.