واشنگتن با اقدامات جدید خود این پیام را به دولت‌مردان ترک ارسال کرد که تحت هیچ شرایطی حاضر به حمایت از ترکیه در برابر کشورهای اروپایی نیست. ورود یک ناو هسته‌ای به دریای مدیترانه صراحتا حاکی از این پیام است که به هیچ عنوان حمایت از آنکارا و حفظ اتحاد با ترکیه در بحران‌های منطقه ای اولویت واشنگتن نیست
الوقت - طی چند ماه گذشته کشور ترکیه با وارد شدن گسترده در بحران لیبی سطحی گسترده از تحرکات را نیز در دریای مدیترانه آغاز کرده که در نوع خود بی سابقه است. در واقع، آنکارا با امضای توافق «فایز السراج» نخست وزیر دولت وفاق ملی لیبی، عملیات اکتشاف و استخراج نفت و گاز از دریای مدیترانه را در سطحی وسیع آغاز کرده است اما نکته قابل توجه در این میان اعتراض شدید کشور یونان نسبت به اقدامات جدید آنکارا در نواحی مختلف دریای مدیترانه، به ویژه در نواحی نزدی به جزایر این کشور است.
اکنون در وضعیت جدید شرایط به گونه‌ای پیش رفته که تنش‌های آتن و آنکارا به اوج رسیده و حتی «کریا گوس متسوتاکیس» نخست‌وزیر یونان نسبت به وقوع درگیری با ترکیه به اتحادیه اروپا هشدار داده است. در میانه این شرایط نکته قابل توجه ورود به آمریکا به میانه منازعه بوده که به نظر می‌رسد واشنگتن با اقدامات جدید خود اهدافی مهمی را پی‌گیری میکند. در حقیقت، متعاقب اوج گیری بحران میان دو عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) یعنی یونان و ترکیه، آمریکا با ارسال ناو هواپیمابر از برنامه‌ریزی برای برگزاری رزمایش نظامی ب یونان سخن به میان آورده است.
همچنین، در سطحی دیگر شاهد هستیم که ایالات متحده آمریکا با نیروهای ضد ترور وابسته به شاخه نظامی کردهای سوریه یعنی یگان‌های مدافع خلق، در 25 جولای 2020 (4 مرداد 1399) رزمایش مشترک انجام دادند. اقداماتی که به طور حتم حاوی یپام هایی برای آنکارا و اروپا می باشد.
تلاش آمریکا برای گسترش محور ضدچینی
در اقدامی قابل توجه، پس از اوج‌گیری تنش‌های یونان و ترکیه، واشنگتن ناو هسته‌ایِ هواپیمابر «یواس‌اس دوایت آیزنهاور» را به همراه ۱۲ کشتی جنگی وارد دریای مدیترانه کرده است. بر اساس اعلام رسانه‌ها نظامیان آمریکایی در جزیره «کرت» در رزمایش با نیروهای هوایی یونان شرکت می‌کنند اما اکنون مساله این است که این رزمایش تنها با هدف تقابل با ترکیه یا حمایت از آتن انجام گرفته یا اینکه اهدافی بزرگ‌تر را دنبال میکند؟
کشورهای اروپایی بارها نسبت به سیاست توسعه طلبانه اردوغان در سطح منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به ویژه در عرصه بحران لیبی اعتراض کرده‌اند. اکنون وضعیت به گونه‌ای پیش رفته که می‌توان از تقابل و نارضایتی جدی اروپایی‌ها با اردوغانیسم سخن به میان آورد. در مقطع کنونی آمریکا با ارسال ناو هسته‌ایِ هواپیمابر «یواس‌اس دوایت آیزنهاور» در هدف کلان خود قصد دارد به اروپایی‌ها این سیگنال را ارسال کند که در برابر سیاست‌های ترکیه از اروپایی‌ها حمایت میکند یا به‌عبارت دیگر، راهبرد ترجیح اتحاد با اروپا در برابر اتحاد با آنکارا را پی‌گیری میکند.
این اقدام آمریکایی‌ها در شرایطی انجام می‌گیرد که تنش‌های میان آمریکا و چین متعاقب شیوع بحران کرونا با اوج خود رسیده و واشنگتن در پی آن است که اتحادی بزرگ یا جبهه‌ای از کشورهای مختلف را علیه چین با خود همراه کند. در این میان، تا کنون بیشنر کشورهای اروپایی به دلیل مناسبات اقتصادی گسترده با پکن، علی رغم فشارهای کاخ سفید نسبت به پیوستن به این کمپین مردد هستند و برخی نیز صراحتاً مواضع مخالفی اتخاذ نموده اند. در چنین فضایی آمریکا قصد دارد از تنش‌های میان ترکیه با کشورهای اروپایی که حتی به ردگیری مستقیم میان نیروهای نظامی فرانسوی و ترکیه‌ای طی روزهای گذشته انجامیده، نهایت بهره‌برداری را داشته باشد و کشورهای اروپایی را در جبهه ضدچینی موردنظر خود وارد کند.
هشدار صریح آمریکا به اردوغان
در سطحی دیگر، علاوه بر هدف کلان وارد کردن اروپا به محور ضدچینی، می‌توان اقدام آمریکا در برگزاری رزمایش با نظامیان یونانی و نیز رزمایش مشترک در شمال سوریه با تیم‌های ضدترور کردها، را می‌توان پیام و هشدار مستقیم آمریکا به اردوغان مورد ارزیابی قرار داد. واقعیت امر این است که طی چند سال گذشته اختلافات و تنش‌های میان آمریکا و ترکیه به اوج خود رسیده و آنکارا بارها سیاست‌های آمریکا در منطقه غرب آسیا به ویژه حمایت از کردهای سوریه را محکوم کرده است.
اکنون پس از طی کردن دورانی پرفراز و نشیب در مناسبات سیاسی و دیپلماتیک ترکیه و آمریکا، در وضعیتی که آنکارا علاوه بر بحران سوریه در حجمی گسترده درگیر در بحران لیبی شده، واشنگتن این سیگنال را به اردوغان ارسال میکند که در هیچ یک از بحران‌ها اعم از سوریه و لیبی، حاضر به حمایت سیاسی از اردوغان نبوده و نیست.
در سطحی دیگر، واشنگتن با اقدامات جدید خود این پیام را به دولت‌مردان ترک ارسال میکند که حاضر به حمایت از ترکیه در برابر کشورهای اروپایی هم نیست. ورود یک ناو هسته‌ای به دریای مدیترانه صراحتا حاکی از این پیام است که به هیچ عنوان حمایت از آنکارا و حفظ اتحاد با ترکیه در بحران‌های منطقه ای اولویت واشنگتن نیست. روند جاری نشانگر آن است که در آینده نزدیک شاهد افزایش تنش‌ها میان آنکارا و واشنگتن در آینده خواهیم بود.
