الوقت- با تداوم اختلافات احزاب سیاسی عراق بر سر «طرح تشكیل گارد ملی» جلسه ویژه پارلمان برای رأی‌گیری درباره آن به تعویق افتاد. مخالفان عراقی تشكیل گارد ملی را طرح امریكایی می‌دانند كه سعی در تجزیه و تكه تكه كردن عراق دارد.
قدرت‌نمایی داعش در عراق در یك‌سال گذشته بستر مناسبی را برای امریكایی‌ها فراهم كرده تا از آب گل آلود ماهی گرفته و برنامه‌های عملی نشده خود در دوران اشغال عراق را بار دیگر به بوته آزمون گذارده و طرح تجزیه عراق را كلید بزنند. در پاییز سال گذشته بود كه طرح تشكیل گارد ملی عراق و ارتش سنی‌های این كشور از سوی مقامات نظامی امریكایی در دیدار با برخی سران عشایر عراق مطرح و از همان ابتدا واكنش‌ها نسبت به این طرح شروع شد و الان در آستانه تصویب در پارلمان عراق قرار گرفته است. به نظر می‌رسد اگر این طرح جنجالی به مرحله تصویب برسد، پارلمان عراق همزمان با فعالیت تروریست‌های داعش، یكی از حساس‌ترین و سخت‌ترین دوران كاری خود را پشت سر خواهد گذاشت. طرح «تشكیل گارد ملی» از سنی‌های عراق به رغم مخالفت برخی جریان‌های سیاسی روز سه‌شنبه به پارلمان این كشور برده شد ولی واكنش‌های گسترده به این طرح مانع از بررسی آن در پارلمان شد. نایب رئیس مجلس عراق روز سه‌شنبه اعلام كرد كه طرح بررسی پیش‌نویس قانون گارد ملی كه قرار بود در مجلس بررسی شود، به تعویق افتاد. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، طرح گارد ملی عراق طرحی ۸ ماده‌ای است كه به موجب آن در همه استان‌های عراق به جز اقلیم كردستان این كشور یك نیروی گارد طبق بافت طایفه‌ای مذهبی تشكیل می‌شود. در برخی بندهای این قانون، منع مشاركت داوطلبان مردمی در گارد ملی، عدم وابستگی گارد به فرماندهی كل قوا، خرید سلاح و همكاری نظامی استان‌ها با خارج از كشور، آن هم بدون نظارت بغداد ذكر شده كه موجی از نگرانی‌ها را میان برخی گروه‌های عراقی به دنبال داشته است.
تشكیل نیروهای گارد ملی اگر در چارچوب اصول قانون اساسی عراق باشد، راهكار مناسبی برای مقابله با تكفیری‌های داعش در استان‌های سنی‌نشین در این كشور است و مانع تكرار فاجعه موصل خواهد شد اما تشكیل گارد ملی تحت نظارت امریكا نگرانی بسیاری از عراقی‌ها را برانگیخته است به ویژه كه تجربه نشان داده واشنگتن همواره با شعار مبارزه با تروریسم اهداف خود را در منطقه به ویژه عراق محقق كرده است.
به گزارش شبكه سومریه‌نیوز، یك منبع در پارلمان عراق اعلام كرد سلیم الجبوری رئیس پارلمان، جلسه رأی‌گیری درباره طرح تشكیل گارد ملی را به دلیل اختلافات بر سر برخی بندهای آن، به امروز موكول كرد. بر اساس این گزارش، جریان‌های سیاسی موافق طرح تشكیل گارد ملی می‌گویند با تشكیل گارد ملی كه تشكیلات نظامی استانی و متشكل از اهالی بومی همان مناطق خواهد بود، مشكلات امنیتی عراق حل خواهد شد، در حالی‌‌كه مخالفان معتقدند تشكیل گارد ملی «مقدمه‌ای برای تجزیه عراق و ایجاد جنگ‌های فرقه‌ای» است و كشور را به مخاطره خواهد انداخت. انحلال نیروهای بسیج مردمی (الحشد الشعبی) و بازگشت افسران بعثی به خدمت و حتی ترفیع درجه آنها، از دیگر مواردی است كه مخالفان از آن به عنوان نقاط منفی این قانون یاد می‌كنند. انحلال نیروهای مردمی درحالی است كه در ماه‌های اخیر این نیروها با پیشروی در مواضع تكفیری‌ها توانستند مناطق گسترده‌ای از عراق را از دست داعش آزاد كنند.
واكنش مخالفان
ائتلاف ملی عراق كه بزرگترین فراكسیون پارلمانی این كشور است اعتراض خود را به چندین ماده از طرح گارد ملی اعلام داشته و می‌گوید ساختار كنونی طرح، وحدت و استقلال عراق را نشانه رفته است. صادق اللبان، نماینده ائتلاف ملی در پارلمان عراق در گفت‌وگو با فارس، اعتراض ائتلاف ملی به طرح گارد ملی عراق را منطقی خواند و گفت: «پیش‌نویس طرح تشكیل گارد ملی در عراق به صورت كنونی آن می‌تواند به تجزیه كشور منجر شود و ائتلاف ملی در راستای حفظ وحدت عراق با آن مخالف است.» نوری المالكی، رئیس ائتلاف دولت قانون عراق هم در یك گفت‌وگوی تلویزیونی گفت كه قانون گارد ملی از مرحله كنونی عبور نخواهد كرد. فراكسیون پارلمانی بدر عراق نیز در بیانیه‌ای تأكید كرد، پیش‌نویس قانون گارد ملی عراق دسیسه‌ای امریكایی است. فرماندهی داوطلبان مردمی، پیش نویس قانون گارد ملی را عامل تضعیف دولت، توطئه علیه داوطلبان مردمی و تقویت داعش دانست. فرماندهی داوطلبان مردمی همچنین معتقد است نقش امریكا در تدوین این پیش نویس كاملاً ملحوظ و مشهود بوده است.
فشار امریكا و انگلیس برای تصویب طرح
یكی از نمایندگان فراكسیون پارلمانی بدر اعلام كرد امریكا و انگلیس به دنبال تصویب طرح گارد ملی در عراق هستند. به گزارش پایگاه المسله، «قاسم الاعرجی» یكی از نمایندگان فراكسیون پارلمانی بدر اعلام كرد انگلیس و امریكا پارلمان عراق را برای تصویب لایحه گارد ملی این كشور تحت فشار گذاشته است.
ایجاد طایفه‌گرایی در عراق
هرچند امریكا این طرح را در راستای تقویت نیروهای عراقی در مقابل تروریست‌ها می‌داند اما آنچه مسلم است اینكه امریكا به دنبال طایفه‌ای كردن عراق و تضعیف دولت مركزی بغداد است تا بتواند برنامه‌های خود را در عراق به پیش برده و حضور خود در منطقه را تثبیت كند. طرح امریكایی‌ها برای تجزیه عراق آن هم زمانی كه عراقی‌ها برای مقابله با داعش به وحدت نیاز دارند نه تنها به بهبود اوضاع این كشور كمكی نمی‌كند بلكه به تضعیف ارتش و نیروهای حشد الشعبی منجر شده و شرایط را برای قدرت‌یابی دوباره داعش فراهم می‌كند. امریكا از همان ابتدای سقوط صدام حسین در اندیشه تجزیه عراق بود ولی نتوانست پروژه خود را عملی كند. طرح تجزیه عراق به سه منطقه سنی، شیعی و كرد برای اولین بار در سال 2007 از سوی جو بایدن، معاون رئیس‌جمهور امریكا ارائه شد و در ماه‌های اخیر از سوی كنگره و مقامات ارشد نظامی امریكایی مطرح شده است كه نشان از جدی بودن واشنگتن در عملی كردن پروژه تجزیه عراق دارد. اكنون نیز به نظر می‌رسد واشنگتن با سوءاستفاده از حضور داعش كه ساخته و پرداخته غرب و وهابی‌های سعودی است، در پی كلید زدن مجدد این طرح است.
روح الله صالحی
