محتوای نامه به اتحادیه اروپا و امضا نکردن آن نه تنها به بهبود شرایط جانسون کمک نمیکند ، بلکه قدرت چانه زنی جانسون با اعضای پارلمان را برای موافقت با طرح جدید برگزیت تضعیف می نماید
الوقت- بوریس جانسون پس از امتحان راههای مختلف روز پنج شنبه در 88 مین روز نخست وزیری، خوشحال و سرمست از توافقی جدید با اتحادیه بر سر خروج انگلیس ، طرح خود را شاه کلید حل بن بست سه ساله برگزیت میدید. اما این خوشحالی دوام چندانی نداشت و مجلس عوام در دو حرکت او را وادار به شیوه ای خلاف شعارها و تبلیغات روزهای اخیرش نمود تا وی بالاخره از اتحادیه اروپا تاخیر برگزیت را با نامه ای بدون امضا درخواست نماید.
طرح جدید جانسون با اتحادیه اروپا
تمرکز جانسون در طرح جدید روی ترتیبات موسوم به (back stop) یا پروتکل ایرلند شمالی معروف به «حصار» بود. درتوافق قبلی میان جانسون و اتحادیه اروپا، که با مخالفت پارلمان انگلیس مواجه گردید، کل بریتانیا در حوزه گمرکی اتحادیه اروپا باقی میماند و بخشی از قوانین و مقررات اتحادیه را رعایت میکرد تا مرز بین ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند همچنان نامرئی بماند. طبق توافق جدید جانسون در روز پنج شنبه 25 مهر همه این تعهدات تنها به ایرلند شمالی محدود میماند اما بقیه بریتانیا (که شامل انگلستان، ولز و اسکاتلند هستند) قوانین گمرکی و استانداردهای متفاوتی با اتحادیه اروپا داشته باشند. این طرح جدید باعث جنجالی در پارلمان شد. زیرا اتحادیه اروپا قبلا این طرح را دو سال پیش ارائه داده بود و خود جانسون یکی از مخالفین آن بود.
از طرفی توافق جدید، یک مرز قانونی و گمرکی بین ایرلند شمالی و بقیه بریتانیا ایجاد میکند که در نتیجه آن واردات کالاها و محصولات کشاورزی از بقیه بریتانیا به ایرلند شمالی سختتر از واردات همان کالا از یک کشور عضو اتحادیه اروپا می شود.این مساله باعث مخالفت حزب پروتستانهای ایرلند شمالی شد. سمی ویلسون، از چهره های مهم حزب «اتحاد طلب دموکراتیک»، این توافق را «سمی» خواند و از نمایندگان محافظهکار خواست تا از آن حمایت نکنند. طبق اظهارات حزب کارگر آنها نیز با این طرح مخالف بودند و قصد دارند در جلسه رای گیری به آن رای منفی بدهند. جان بارون، وزیر دارایی نیز آنرا «توافقی بدتر» از گزینهای توصیف کرد که ترزا می به دست آورده بود.
جلسه روز شنبه پارلمان
جانسون پس از توافق با اتحادیه اروپا به این امید که تعداد مخالفین او در مجلس از دوره ترزا می کمتر شده و احتمالاً پارلمان از گفتگوهای درونی فراوان در مورد برگزیت خسته شده است ، شروع به رایزنی های فشرده با نمایندگان احزاب مختلف برای تصویب طرح جدید نمود. اما در جلسه روز شنبه 27 مهر در پارلمان که برگزاری چنین جلسهای در آخر هفته در 37 سال اخیر بی سابقه بود، نمایندگان پس از 5 ساعت رایزنی طرحی که اکنون به طرح «لتوین» معروف شده را تصویب کرد.
براساس این طرح حتی در صورت تصویب توافق نیز دولت موظف شود از اتحادیه اروپا درخواست کند تا برگزیت به تاخیر بیافتد. این اصلاحیه با ۳۲۲ رای موافق در مقابل ۳۰۶ رای مخالف تصویب شد. در حقیقت این طرح در ادامه یکی از قوانینی که پیشتر تصویب شده بود ارائه شد که بر اساس آن، اگر تا پایان روز شنبه، پارلمان به توافقی میان بریتانیا و اتحادیه اروپا رای ندهد، نخستوزیر باید از اتحادیه اروپا درخواست تاخیرسه ماهه برگزیت تا 31 ژانویه داشته باشد.
پارلمان بریتانیا همچنین قرار بود روز شنبه علاوه بر طرح بوریس جانسون، سه طرح پیشنهادی دیگر را نیز به رأی بگذارد اما با تصویب طرح لتوین، سه طرح دیگر مطرح نشدند.
مصوبه جدید پارلمان برای جانسون بدتر از موافقت نکردن احتمالی آنها با طرح موافقت شده جانسون با اتحادیه اروپا بود. دولت در واکنشهای ابتدایی به این مصوبه تصمیم گرفت که قید رایگیری برای توافق را بزند. جانسون بعد از رایگیری شنبه گفته بود حاضر نیست درباره تاخیر بیشتر با اتحادیه اروپا مذاکره کند اما مصوبات قبلی مجلس که توسط برخی مخالفین برگزیت به دادگاه عالی انگلستان ارائه شده اند دست جانسون را برای هرگونه اقدام خودسرانه میبندند. بنابراین علی رغم غرولندهای روز شنبه، جانسون در نهایت از اتحادیه اروپا درخواست تاخیر برگزیت را نمود.
نامه جانسون به اتحادیه اروپا
جانسون که از سرناچاری مجبور شد به اتحادیه اروپا نامه تاخیر برگزیت را بنویسید و از طرفی این نامه حکم شکست شعار نخست وزیری به دستان خودش را دارد از امضای متن اصلی نامه خودداری نمود و امضای خود را در نامه ای جداگانه ذیل متنی کاملا متفاوت قرار داد. نسخه اصلی و نسخه الکترونیکی این نامه از سوی سر تیم بارو، نماینده بریتانیا در بروکسل، تحویل اتحادیه اروپا شد.
جانسون علاوه بر این نامه دو سند دیگر تحویل اتحادیه اروپا داده است. سند اول یاداشتی از سوی آقای بارو است که توضیح می دهد نامه به معنی اطاعت از قانونی است که مورد توافق پارلمان بریتانیا قرار گرفته است .اما نامه دوم از طرف نخست وزیر، که این بار امضا شده، توضیح می دهد که به عقیده او عقب انداختن برگزیت غلط است. براساس گزارش روزنامه فایننشال تایمز جانسون در این نامه نوشته است:« من از زمانی نخست وزیر شدم خیلی صریح اعلام کردم، و امروز دوباره در مجلس گفتم، دیدگاه من و موضع دولت این است که تاخیر بیشتر به منافع بریتانیا و شرکای ما در اتحادیه اروپا و همچنین روابط بین ما آسیب میزند.»
طبق گزارش رویترز جانسون در بخشی از این نامه نوشته :« کاملاً ممکن است که دوستان ما در اتحادیه اروپا درخواست پارلمان بریتانیا برای تأخیر بیشتر را رد کنند».
محتوای نامه دوم نشان میدهد جانسون با حالتی شبیه التماس از اتحادیه اروپا میخواهد با درخواست تاخیر موافقت نکنند. بنابراین مطلوبترین گزینه برای جانسون عدم موافقت بروکسل با درخواست تاخیر است. مطلوبیت دوم موافقت پارلمان انگلیس با کلیات طرح توافق شده او در جلسه احتمالی روز سه شنبه است. جانسون همچنین امیدوار است پارلمان تا 31 اکتبر به نتیجه نرسد و از طرفی اتحادیه اروپا در واکنش به تصمیم جانسون تعلل به خرج دهد تا او از تعلل این دو نهاد در جهت اهداف خود استفاده کند.
جانسون تا کنون توانسته ملکه را با خود همراه کند زیرا برگزیت برای ملکه انگلیس آثار هویتی و سنتی ، اما برای مردم تبعات اقتصادی دارد. به همین دلیل جرمی کوربین رهبر حزب کارگر سخنرانی روز دوشنبه ملکه در مراسم بازگشایی پارلمان که از خروج انگلیس در31 اکتبر حمایت کرده بود را مضحک خواند. کوربین گفت جانسون با کمبود 45 کرسی فاقد اکثریت قاطع کرسی های پارلمان است. جانسون تاکنون در سه اقدام خشم پارلمان را برای خود به ارمغان آورده است:1-سرمایه گذاری روی ملکه چه در تعلیق قبلی پارلمان چه سخنرانی اخیر ملکه 2-طرح خروج جدید که شبیه به طرحهای ترزا می است و 3- سوم محتوای نامه به اتحادیه اروپا و امضا نکردن آن. با توجه به نظام پارلمانی انگلیس چنین اقداماتی نه تنها به بهبود شرایط جانسون کمک نمیکند ، بلکه قدرت چانه زنی جانسون با اعضای پارلمان را برای موافقت با طرح جدید برگزیت تضعیف می نماید. جانسون باید بپذیرد که در شرایط فعلی تصمیم نهایی و مدیریت برگزیت عملا به پارلمان منتقل شده است.