با وجود تعریف و تمجیدهایی که ترامپ و پوتین نسبت به یکدیگر می‌کردند و حتی انتشار اخباری مبنی بر تلاش روسیه برای پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، اما در حال حاضر مشاهده می شود که طرفین برای بهبود روابط خود با موانع عمده‌ای مواجه هستند.
به گزارش الوقت روسیه اعلام کرد که پروازهای نظارتی ارتش آمریکا بر فراز این کشور را محدود خواهد کرد. این اقدام روسیه که از ابتدای ژانویه عملی خواهد شد در پاسخ به اقدام مشابه آمریکا در قبال پروازهای روسیه در آمریکا صورت خواهد گرفت. بر اساس اعلام خبرگزاری رسمی روسیه(اسپوتنیک) تعداد جدیدی از فرودگاه‌هایی که روسیه مطابق با پیمان آسمان آزاد در دسترس ایالات متحده قرار داده بود در یک پاسخ آشکار به اقدامات اعلام شده از سوی آمریکا، کاهش خواهد یافت و این گام پاسخی واضح به اقدامات اعلام شده آمریکا علیه روسیه است. پیشتر سرگئی رایابکوف معاون وزیر امور خارجه، گفته بود که هرچند مسکو به معاهده آسمان باز متعهد خواهد ماند اما نسبت به محدودیتهای در نظر گرفته شده ایالات متحده نسبت به روسیه پاسخ خواهد داد.
به گفته ریابکف، «ما معتقدیم در اجرای این توافق منافع یک جانبه جایی ندارد. این معاهده سندی است که به طور دوجانبه مفید، ضروری و مهم است و باید حفظ شود. اما آمریکا بار دیگر با این اقدام نشان داد قصد دارد در جهت اعمال فشار گام بردارد. البته اقداماتی که آمریکا در صدد انجام آنها است با اعمال فشار قابل اجرا نیستند و هیچ مصالحه یک جانبه‌ای از طرف ما انجام نخواهد شد».
بر اساس گزارش‌ها، آمریکا هم به دنبال اعمال محدودیت نسبت به پروازهای روسیه بر فراز آلاسکا و هاوایی و محدودیت پروازهای نظارتی روسیه است. پیشتر نیز جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا، مسکو را به نقض قرارداد آسمان باز متهم کرده بود.
این نوع تنش زمانی آغاز شد که روزنامه وال استریت ژورنال در سپتامبر گذشته گزارش داد که محدودیت‌هایی را علیه پروازهای نظارتی روسیه در آسمان آمریکا اعمال خواهد کرد؛ چرا که مسکو از پروازهای نظارتی آمریکا بر فراز منطقه نظامی کالینینگراد جلوگیری کرده بود.
تعارض کنونی مسکو و واشنگتن در شرایطی است که طرفین پیشتر قرارداد آسمان باز را نیز با یکدیگر منعقد کرده اند. معاهده آسمان های باز (Treaty on Open Skies) یک نظام پروازهای نظارتی غیرمسلح را بر فراز خاک کشورهای(۳۴ کشور) عضو این معاهده برقرار می‌کند تا به ارتقای فعالیت های نظامی کشور ها کمک کرده بررسی فعالیت‌های نظامی کشورها بپردازد تا به ارتقای فعالیت های نظامی کشور ها کمک کند. روسیه و آمریکا نیز بر مبنای ایجاد اعتماد میان ارتش‌های دو کشور در سال اقدام به انعقاد و سپس اجرایی کردن این معاهده دست زدند.
بدین ترتیب آنچه اکنون در زمینه مناسبات مسکو و واشنگتن همانند مقاطع پیشین مشاهده می شود «عدم اعتماد» بین طرفین است. تا زمانی که طرفین نتوانند این بی اعتمادی را از بین ببرند و یا دست کم از میران شدت کنونی آن بکاهند نمی توانند امیدی به بهتر شدن روابط داشته باشند. البته اوج گرفتن این بی اعتمادی ها مربوط به مقطع کنونی نیست بلکه عمدتا به سال 2014 و اقدام آمریکا و اروپا در سرنگون کردن دولت روس گرای ویکتور یاناکوویچ رئیس جمهوری وقت اوکراین بود. بعد از ان نیز تحولاتی از جمله الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه و همچنین وقوع ناآرامی‌هایی در شرق اوکراین رخ داد و سبب شد تا روابط روسیه و غرب به خصوص ایالات متحده روز به روز وخیم تر از گذشته شود، چه اینکه غربی‌ها با رهبری آمریکا تحریم‌های گسترده‌ای را علیه روسیه اعمال کردند که همچنان نیز ادامه دارد.
هرچند قبل از به پیروزی رسیدن دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، برخی نسبت به بهبود روابط دو دشمن سابق جنگ سرد اظهار خوش بینی می کردند اما گویا این امر در واقعیت سخت تر از آن است که پیشتر قابل پیش بینی بود. با وجود تعریف و تمجیدهایی که ترامپ و پوتین نسبت به یکدیگر می‌کردند و حتی انتشار اخباری مبنی بر تلاش روسیه برای پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، اما در حال حاضر مشاهده می شود که طرفین برای بهبود روابط خود با موانع عمده‌ای مواجه هستند. هرچند مقامات دو کشور از جمله روسای جمهوری آنها تاکنون در حاشیه نشست های مهم چندین ملاقات داشته اند و به صورت تلفنی نیز گفتگوهایی بین آنها صورت گرفت اما این تلاش‌ها تاکنون منجر به تحول خاصی در مناسبات کرملین و کاخ سفید نشده است. با وجود تلاش ترامپ برای بهبود روابط با روسیه مانعی به نام کنگره و ادامه تحریم های ضد روسی مانع از پایان بن‌بست‌ها در روابط دو کشور روسیه و آمریکا شده است.
در هر حال آنچه قابل مشاهده است این است که روسیه و امریکا نه تنها نتواسنته‌اند از تنش‌ها بین خود بکاهند بلکه این تنش‌ها روز به روز نیز افزایش می‌یابند. اکنون این پرسش مطرح می شود که آیا محدودیت های ایجاد شده مسکو و واشنگتن نسبت به یکدیگر در زمینه معاهده آسمان باز ادامه پیدا می‌کند و آیا لغو آسمان باز بخشی از فروپاشی تدریجی روابط کرملین و کاخ سفید خواهد شد یا خیر. دست کم در آینده نزدیک پاسخ بدین پرسش کار ساده‌ای نیست، چه این که بهبود یا ادامه تنش بین روسیه و امریکا به فاکتورهای متعددی از جمله تحولات بین‌المللی بستگی خواهد داشت. اما پرواضح است که نمی‌توان امید زیادی به بهبود روابط مسکو و واشنگتن با توجه به ساختارهای موجود در دو کشور داشت.
