الوقت- در حالی که طی هفتههای اخیر شهرهای مختلف فرانسه در آتش خشم معترضان فرو رفته و دولت عنان امور داخلی را قریباً از دست داده است، این وضعیت اخلالی در روند مذاخلات خارجی کاخ الیزه ایجاد نکرده و سردمداران فرانسوی همچنان تمرکز خود را به ماجراجوییهای خارجی معطوف کرده اند.
در همین رابطه، روز دوشنبه هیئتی از وزارت خارجه فرانسه به ریاست استفان رومتت، رئیس مرکز بحران و اضطرار این وزارتخانه، از مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه (کُرد ها) در شمال شرق سوریه بازدید و با رهبری نظامی آن دیدار کرد. این هیئت همچنین با مقامات بخش روابط خارجی اداره خودمختار دیدارهایی داشت.
بر اساس بیانیه دفتر رسانهای در اداره خودمختار، دو طرف مکانیسمهای اقدام مشترک به منظور مبارزه با تروریسم و یافتن راههای مناسب برای تقویت روابط بین اداره خودمختار و فرانسه در زمینه نظامی، سیاسی و خدماتی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
در این بیانیه آمده است که رومتت از تلاشهای اداره خودمختار در مبارزه با تروریسم و جستجوی جدی آن برای راهحلهای جامع و پایدار برای بحران سوریه قدردانی کرد. همچنین هیئت فرانسوی مکانیسم حمایت از جوامع شمال و شرق سوریه در زمینههای مختلف، از جمله وضعیت امنیتی و اردوگاهها را مورد بررسی قرار داد.
واکنش تند دمشق به دسیسهجویی پاریس
ورود مقامات فرانسوی به قلمرو سوریه، خشم دمشق را برانگیخته است به صورتی که نسبت به تنش آفرینی فرانسه هشدار داده است. یک منبع رسمی در وزارت خارجه گفت:«سوریه ورود غیرقانونی هیئتی از وزارت خارجه فرانسه به خاک سوریه را به شدت محکوم میکند و آنرا نقض آشکار اساسیترین قوانین و موازین بینالمللی میداند».
این منبع تاکید کرد:«دیدار هیات فرانسوی با گروههای جداییطلب و انزواطلب نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه است و بار دیگر نقش مخرب و دشمنی ریشهدار فرانسه با سوریه و مشارکت کامل آن در تجاوز به سوریه از طریق حمایت از گروههای تروریستی و شبهنظامیان جداییطلب را نشان میدهد».
دمشق به دولت فرانسه یادآوری کرد که تنها راه مبارزه با تروریسم در همکاری دولت سوریه است نه در همکاری با گروههای جداییطلب. به گفته این مقام سوری، این گروهها پوششی برای دولت فرانسه هستند و یک هدف مشترک با این دولت دارند و آن دشمنی با سوریه و مردم و نقض حاکمیت آن است.
سوریه از جامعه جهانی خواست تا رفتارهای بیپروای فرانسه را محکوم کرده و از این دولت بخواهد به مشروعیت و قوانین بینالمللی احترام بگذارد و به مشکلات داخلی خود که اخیراً مورد بحث همه دنیا و به ویژه رفتارهای نژادپرستانه که ریشه در دستگاه آن دارد، توجه کند.
پیش از این نیز وزارت خارجه سوریه در بیانیهای اعلام کرده بود:«فرانسه و ابزارهای تروریستی آن در تحقق اهداف خود در سوریه شکست خوردهاند و باید به حقایق و تغییرات جاری در میدانهای عربی و منطقهای و بینالمللی اذعان کنند. رویای فرانسه در بازگشت دوران استعمار و هژمونی بر ملتها دیگر کاربرد ندارد و دیپلماسی فرانسوی باید در مواضع جدا شده از واقعیتها بازنگری کند».
مقامات دمشق هر گونه ورود مقامات غربی به مناطق اشغالی را که بدون هماهنگی با دولت مرکزی انجام میشود، نقض تمامیت ارضی این کشور میدانند اما غربیها به این هشدارها اعتنایی نمیکنند.
بحران آفرینی دوباره فرانسه و آمریکا در خاک سوریه در شرایطی انجام میشود کشورهای عربی پس از دوازده سال مسیر عادی سازی روابط با دمشق را در پیش گرفتند و این مسئله به مذاق غربیها خوش نیامده است. دولتهای اروپایی و آمریکا دولت سوریه را به رسمیت نمیشناسند و به همین خاطر به خود اجازه میدهند با گروههای تروریستی و تجزیهطلب دیدار و گفتگو کنند.
فرانسه درحالی ادعای مقابله با تروریستها در سوریه را دارد که در دوازده سال گذشته یکی از حامیان اصلی گروههای تروریستی در سوریه بود و علاوه بر کمکهای نظامی به تکفیریها، صدها نفر از اتباع این کشور هم دوشادوش داعشیها در برابر ارتش سوریه میجنگیدند. اما به نظر میرسد پس از شکست تکفیریها و ناکام ماندن نقشههای شوم، دولتمردان فرانسه سعی دارند همسو با سیاستهای کاخ سفید، کردها را در برابر دولت مرکزی قرار دهند تا همچنان آتش بحران در این کشور را داغ نگه دارند.
بخشی از جریانات کردی در شمال سوریه در ماههای اخبر به مسیر بهبود روابط با دمشق متمایل شده اند که در نتیجه آن دیدارهایی بین رهبران دو طرف انجام شد اما غربیها سعی دارند با دادن وعدههای توخالی و ارسال برخی کمکهای نظامی ، در این روند اخلال ایجاد کنند.
حضور فرانسویها در مناطق کردنشین درحالی است که در روزهای اخیر تنش بین روسیه و سوریه با مناطق تحت اشغال آمریکا و کردها تشدید شده است و شاید این سفر در بحبوحه تنشها، با هدف اطمینان دهی به حمایت از گروههای کرد و تجهیز آنها به سلاحهای فرانسوی انجام شده باشد.
در ماه مه 2021، هیئتی از بنیاد میتران و شهرداری پاریس از شهر قامشلی در شمال سوریه بازدید کردند. دمشق این سفر را بهعنوان یکی دیگر از پیامدهای مستقیم فرانسه در تجاوز به سوریه به شدت محکوم کرد.
با این حال دیدار با رهبران محلی گروههای کرد همچنان در دستور کار فرانسویها باقی ماند و در ماه ژوئن 2021، لیلا مصطفی، شهردار کرد رقه، به دعوت همتای خود، به پاریس رفت. وی در مصاحبه با روزنامه لوموند گفت: علیرغم همکاری نظامی ما با فرانسه در چارچوب ائتلاف بین المللی، تعمیق روابط در زمینه غیرنظامی عقب مانده است. با این حال، فرانسه از زمان اخراج داعش از رقه در سال 2017، بیش از 100 میلیون یورو به ما کمک کرده است."
صرف نظر از کمک هایی که به کردها داده می شود، اولویت های فرانسه در سوریه منافع ژئوپلیتیکی آن است. پاریس با حمایت از نیروهای کرد مانع از اتحاد سوریه می شود. اما دمشق قصد دارد مناطق تحت کنترل تروریستهای ادلب و مناطق شرق فرات که تحت کنترل نیروهای کرد است را آزاد کند.
اگرچه جزئیاتی از اهداف سفر هیئت فرانسوی به مناطق اشغالی سوریه منتشر نشده است، اما گمانه زنیها حاکی از این است که یکی از برنامههای مقامات پاریس جلوگیری از آزادسازی تروریستهای زندانی در دست کردهای سوریه است. درحال حاضر، بیش از 2000 داعشی در زندانهای مناطق تحت کنترل کردها حضور دارند و برخی از این تکفیریها از اتباع اروپایی هستند و فرانسه سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. اخیراً مقامات منطقه خودگردان شمال سوریه از آغاز روند برگزاری دادگاه برای تروریستهای بازداشتی خبر دادند که در واقع پس از انتقادات بی نتیجه از سیاست بی توجهی غربیها برای بازگرداندن اتباع خود از میان تروریستهای زندانی و خانوادههای آنها در کمپهای منطقه روی داد.
حتی این احتمال وجود دارد که آمریکا و اروپا برای تقویت جبهه اوکراین در برابر روسیه، به استفاده از جنگجویان گروههای تروریستی حزب کارگران کردستان «پ ک ک» و یا «یگانهای مدافع خلق» هم متوسل شوند. این اخبار طی هفتههای گذشته از سوی رسانههای دولتی روسیه مخابره شده است اما رهبران شبه نظامیان کرد وابسته به آمریکا (SDF) آن را قویاً انکار کرده اند.
در طول جنگ اوکراین گزارشهای متعددی از ارسال تروریستهای ادلب و حتی کماندوهای سابق ارتش افغانستان توسط آمریکا به جبهههای ضدروسی جنگ منتشر شده که موبج شده تا اکنون شائبه بسیج کردهای سوریه نیز مورد توجه قرار گیرد.
رویای احیای استعمارگری
فرانسه در سالهای اخیر سعی کرده با افزایش فعالیتهای دیپلماتیک و نظامی خود در خاورمیانه، نقش و جایگاه سابق خود را در این منطقه بازیابد. تا چند دهه پیش سوریه و لبنان تحت الحمایه فرانسه بودند و مقامات پاریس برای خود حق آب و گل قائل هستند و این کشورها را همچنان جزئی از قلمرو نفوذ خود میدانند. با استناد به همین نگاه استعماری بود که اخیرا پارلمان اروپا تحت رهبری فرانسه در اقدامی مداخله جویانه، قانون باقی ماندن آوارگان سوری مستقر در لبنان را تصویب کرد که خشم مقامات لبنانی را در پی داشت.
نگاه استعماری و استثمار گونه دولت فرانسه به لبنان و سوریه درحالی است که مخالفت با بازگشت دخالتهای پاریس در اوضاع کشورهای بحران زده غرب آسیا و آفریقایی رو به افزایش بوده تا جایی که حتی کشورهای ضعیف آفریقایی هم حاضر نیستند نظامیان اشغالگر فرانسوی را در کشورشان تحمل کنند. دولت سوریه هم که با کمک همپیمانان خود با شکست بسیاری از گروههای ترویستی حامی غرب، نقشههای شوم آمریکا و ایادی آنرا خنثی کرد، اکنون با رصد دقیق شرایط میکوشد تا اجازه ندهد آرامش نسبی برقرار شده که خون صدها هزار نفر پای نهال آن ریخته شده است را کشوری مانند فرانسه برهم بزند.
فرانسویها همیشه از انقلاب کبیر خود در سال 1779 میلادی که به اذعان آنها زمینهساز آزادی و دموکراسی در غرب شد به نیکی یاد میکنند، اما تاریخ کشورهای خاورمیانه و آفریقا را که ورق بزنیم مملو از مصیبتها و فجایع به جا مانده از استعمار فرانسه است و مردمان این مناطق هنوز ظلم و ستم فرانسه و ماجراجوییهای نظامی این کشور در قرون معاصر را که باعث مرگ میلیونها نفر شد از یاد نبردهاند. با این کارنامه سیاه از جنایت، حاکمان کنونی پاریس نیز جا پای اسلاف خود گذاشتهاند تا استعمارگری سابق را احیا کنند. اما غافل از اینکه دیگر خبری از ناپلئون بناپارت و لویی چهاردهم نیست و اکنون رهبرانی مانند امانوئل مکرون، بر کرسی کاخ الیزه تکیه زدهاند که حتی نمیتوانند امنیت داخلی را تامین کنند چه برسد به مدیریت سایر کشورها.