الوقت- همزمان با شکل گرفتن نوعی رکود در عرصه میدانی جنگ در یمن، ائتلاف نیروهای داخلی و خارجی مخالف صنعا در عدن در حال بازنگری اتحادها و استراتژیهای سیاسی و بازسازی ساختارهای داخلی به منظور آمادگی برای انطباق با تغییرات و پویاییهای بوجود آمده در محیط بازی میباشند.
در این میان در یکی از مهمترین رویدادها اخباری مربوط به نشست سران حزب کنگره مردمی یمن (المؤتمر) در شهر ابوظبی امارات و اتخاذ تصمیماتی در جهت تهیه یک طرح صلح به گوش میرسد که یکی از مهمترین بندهای این طرح قطع حمایت از منصور هادی و برکناری او از رأس دولت عدن و زمینه سازی برای قدرتگیری احمد پسر علی عبدالله صالح رئیس جمهور سابق یمن میباشد.
شورای امنیت سازمان ملل متحد در آوریل 2015 بر اساس قطعنامه 2216 احمدعلی عبدالله صالح را به اتهام مشارکت در اقداماتی که صلح ، امنیت و ثبات در یمن را تهدید می کند ، تحریم کرده و موجب محرومیت او از سفر خارجی شده است.
با این حال اما اقداماتی که اخیراً از سوی «احمد بن مبارک» وزیر خارجه دولت مستعفی در ارسال نامه به دبیرکل سازمان ملل و مذاکره با مارتین گریفیتس نماینده سابق دبیرکل در امور یمن صورت گرفت، نشان از برنامهریزی عربستان و امارات برای روی کار آوردن فرزند رئیس جمهور سابق یمن و کنار زدن منصور هادی از قدرت دارد. دیدار اخیر احمد صالح با سفیر هلند در امارات نیز نشان میدهد که طرفهای غربی نیز برای رفع تحریمها علیه او آماده میشوند.
همچنین روزنامه سعودی ایلاف با انتشار مقاله ای از محمد الدلیمی گفت که ریاض به طور جدی در تلاش است تا هادی را به بهانه وخامت سلامتی و کهولت سن از صحنه تحولات دور کند.
این روزنامه اشاره کرد که مهمترین نامزد کنونی برای جانشینی هادی، احمدعلی عبدالله صالح ، پسر رئیس جمهور پیشین یمن و سفیر یمن در امارات است.
به گفته الدلیمی اعضا اصلی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز در حال حاضر در این راستا حرکت می کنند ، از جمله روسیه و چین که به دنبال لغو تحریم ها علیه احمد علی هستند.
از سوی دیگر ، امارات متحده عربی با انتصاب احمد علی به عنوان رئیس کنفرانس اخیر حزب کنگره به عنوان جانشین هادی ، در حال آماده سازی شرایط برای انتصاب وی به عنوان رئیس جمهور کشور میباشد.
همچنین رسانهها پیشتر فاش کرده بودند که پسر صالح بین شعبه کنگره در ساحل غربی و شاخه نظامی امارات در آنجا به رهبری پسرعمویش «طارق صالح» ، و همچنین شعبه کنگره در صنعا به رهبری «صادق ابو راس» توافق کرده است.
رقابت پشت پرده ابوظبی و ریاض؛ پایان فصل اتحاد
بیتردید دیوار بی اعتمادی میان عربستان و امارات روز به روز در حال مرتفع شدن است و این امر ناشی از تلاشهای متقابل برای کسب منافع در یمن پس از بروز اختلافات میان برنامههای دو کشور در مورد روند تحولات میباشد که عینی ترین نمود آن در اعلام پایان حضور امارات در جنگ سپس بروز درگیری نظامی میان نیروهای شورای انتقالی جنوب وابسته به امارات و نظامیان وابسته به منصور هادی در سال 2018 و اخراج کابینه هادی از عدن تجلی یافت.
این شکاف علی رغم نمایشهای سیاسی حفظ اتحاد همانند توافق ناکام «ریاض» و عکسهای یادگاری محمد بن زاید و محمد بن سلمان در سفر اخیر ولیعهد امارات به ریاض همچنان ادامه داشته و با مشاهده اقدامات ابوظبی برای گرفتن ابتکار عمل تحولات از ریاض و نشان دادن بازیگر خارجی اصلی تحولات جنوب یمن، رو به تعمیق است.
در واقع اگرچه اخبار درز یافته در رسانه ها از توافق ریاض و ابوظبی برای کنار زدن منصور هادی از عرصه قدرت میباشد اما در پشت پرده رقابتی سهمگین میان دو کشور برای چیدن مهرههای نزدیک به خود در دولت عدن وجود دارد که در این موضوع کنار رفتن منصور هادی را میتوان امتیازدهی عربستان برای حفظ جبهه شکست خورده ضدصنعا، با توجه اوضاع مصیبتبار جبهه مأرب برای ریاض و تداوم حملات روزانه هوایی انصارالله به خاک عربستان دانست. در این زمینه باید یادآور شد که مخالفت با منصور هادی در درون ائتلاف داخلی نیروهای دولت عدن به طور مداوم رو به رشد بود و علاوه بر جنوبیها، طارق صالح نیز حاضر به بیعت با هادی نمی شد.
چالشهای حزب کنگره برای کمر راست کردن از بار اشتباهات گذشته
به گفته ناظران ، تلاش ها برای انتصاب احمد علی به عنوان رئیس کنگره عمومی مردم در مرحله کنونی، به دلیل وجود اختلافات زیاد که منجر به تجزیه گسترده حزب شده، دشوار میباشد.
در حال حاضر ، حزب کنگره به دلیل شرایط شکننده داخلی ، کمبود منابع مالی و همچنین فشارهای منطقه ای و بین المللی شرایط بسیار سختی را پشت سر می گذارد.
شکاف داخلی میان سران حزب از مهمترین چالشهای پیش روی رهبران حزب برای بازیابی جایگاه این حزب در تحولات یمن است. در حال حاضر جناحبندی حزب کنگره بین صنعا ، قاهره و ریاض وجود دارد.
به اعتقاد ناظران سیاسی، مهمترین چالش فراروی تلاشها برای اتحاد حزب الموتمر، عدم وجود یک رهبری فراگیر است آن هم در شرایطی که هر یک از رهبران این حزب خود را شایسته تر برای تکیه بر کرسی ریاست حزب و جانشینی علی عبدالله میبینند.
رهبران حزب کنگره در خارج از یمن مهم نیست که چگونه شعارهای میهن پرستانه می دهند اما توطئه گر علیه منافع مردم یمن و حزب موتمر هستند. اکثر آنها سرزمین مادری خود را آنهم در حالی که مردم یمن به مدت 6 سال از جنگ ، محاصره ، گرسنگی و بیماری رنج می برند، رها کردند و با گره بستن منافع خود به منافع بیگانگان عملا راه انحطاط سیاسی را پیمودند.
بنابراین مهمترین اولویت برای رهبران حزب آن است که خود را از وابستگی به قدرتهای بیگانه که به دنبال اهداف استعماری و جلوگیری از روند استقلال و یکپارچگی یمن هستند، رها سازند.