الوقت_ مسعود بارزاني رياست اقليم كردستان و رهبر حزب دموكرات كردستان روز شنبه 12 ارديبهشت همراه با هيئتي رسمي سفر يك هفتهاي خود را به امريكا آغاز كرد. سفري كه از لحاظ زماني مصادف با اعلام لايحه كنگره امريكا پيرامون تسليح مستقيم نيروهاي پيشمرگه صورت گرفت. سفري كه متعاقب سفر حيدر العبادي به امريكا صورت پذيرفت. مسعود بارزاني در اين سفر اهداف متعددي را در نظر داشته است اهدافي چون ترسيم آينده كردها، دريافت تسليحات سنگين از واشنگتن، استفاده از ظرفيت امريكا جهت فشار بر بغداد بر روابط في ما بين اقليم ـ بغداد و موضوع كردستان سوريه از مهمترين اهدافي است كه بارزاني در اين سفر به دنبال تحقق آن است .
ترسيم آينده كردها
بارزاني در مصاحبه با شبكه رسانهاي فيلادلفيا بيان كرد كه موضوع آينده كردهاي عراق، جنگ با داعش و وضعيت منطقه از جمله موضوعاتي است كه درباره آنها با باراك اوباما گفته خواهد كرد. ديداري كه در آن آينده كردهاي عراق در قالب استقلال كردستان و تشكيل يك دولت كردي رقم زده خواهد شد. مسعود بارزاني به خوبي از موضع واشنگتن در موضوع استقلال كردستان آگاهي دارد. وي ميداند كه بزرگترين مانع استقلال كردستان موضوع شناسايي بينالمللي است. رويكرد امريكاييها در زمينه جدايي اقليم كردستان تاكنون حفظ وحدت عراق در قالب يك دولت واحد و فراگير بوده است. از سوي ديگر بارزاني مي كوشد از دوگانگي در سياست خارجي امريكا (دولت، كنگره) به خوبي استفاده كند. اين موضوع را ميتوان در نقطهنظرهاي اين دو نهاد در موضوعاتي چون استقلال و تسليح اقليم نگريست. در واقع بارزاني در اين سفر در پي ترسيم آينده كردها پس از پايان بحران امنيتي است. اما موضع امريكايي در خصوص آينده كردهاي عراق براي بارزاني بسيار نااميدكننده بود. جاش ارنست سخنگوي كاخ سفيد پس از ديدار بارزاني و اوباما طي بيانيهاي اعلام كرد: "ديدگاه ايالات متحده اين است كه وجود يك دولت واحد و فراگير در عراق به نفع جوامع مختلف اين كشور است. باراك اوباما بر حمايت واشنگتن از اقليم و مردم كردستان عراق و همچنين ادامه تعهد اين كشور نسبت به دولت واحد، دموكراتيك و فدرال عراق طبق توافق استراتژيك و براساس قانون اساسي عراق تأكيد كرد ".
دريافت تسليحات سنگين از امريكا
سفر بارزاني به واشنگتن با اعلام لايحه كنگره امريكا مبني بر ارائه كمك نظامي به پيشمرگههاي كرد به صورت مستقيم و بدون دخالت بغداد مصادف شد. كردها پس از اينكه تهديد داعش متوجه آنها شد درخواستهاي رسمي فراواني به امريكاييها مبني بر اعطاي تسليحات سنگين به اقليم براي مبارزه با داعش ارائه كردند. همچنين هياتهاي رسمي متعددي در اين زمينه به امريكا فرستاده شدند. سياست امريكا در پي درخواستهاي اقليم تنها يك چيز بود: ارسال سلاح براي كردها از طريق دولت مركزي عراق (بغداد) . هر چند كردها در اين زمينه استدلالي را مطرح ساختند كه بغداد در ارسال تجهيزات و تسليحات نظامي به اقليم مانعتراشي و كارشكني ميكند اما اين استدلال مورد قبول واقع نشد. با اين حال بارزاني در اين سفر خواستار ارسال اسلحه و تجهيزات جنگي بيشتري براي كردهاي عراق از جمله خودروي زرهي و موشكانداز ضد تانك شده است بارزاني با بيان استدلال پيشين خود مبني بر اينكه اگر سلاحها از طريق بغداد براي كردها ارسال شود به كندي به اربيل خواهد رسيد در راستاي مجاب ساختن امريكاييها براي تسليح مستقيم حركت كرده است. اما به نظر ميرسد بارزاني در اين زمينه نيز موفقيت خاصي نداشته است.
استفاده از ظرفيت امريكا در رابط فيمابين اقليم ـ بغداد
اقليم با چالشهاي بسياري در عرصه داخلي اقليم و در سطح ملي عراق روبهرو است. مهمترين چالشهاي پيشروي اقليم را ميتوان تهديد امنيتي داعش، بحران اقتصادي و موضوع رياست اقليم اين واحد فدرال ديد. در عين حال بارزاني به خوبي ميداند كه سياست امريكايي در موضوع روابط في ما بين اقليم ـ بغداد هميشه جانبداري از دولت مركزي در مقابل اقليم بوده است. مواضع و رويكردهاي امريكا نيز در اين زمينه به خوبي آشكار است. بارزاني در اين سفر خواستار اعمال فشار بيشتري از سوي واشنگتن بر بغداد در راستاي تأمين بخشي از نيازهاي اقليم است. زلماي خليلزاد سفير اسبق امريكا با رويكردي جانبدارانه به بحران اقتصادي عراق اشاره كرده و صادرات مستقل نفت را حق طبيعي اقليم با توجه به عدم پرداخت بودجه از سوي بغداد ميداند بيانات بارزاني و ديگر مقامات امريكايي نمايانگر اين هدف بارزاني در واشنگتن است. بارزاني پس از ديدار با اوباما اشاره كرد عليرغم بحران اقتصادي كه اقليم با آن روبهرو است اما پذيراي بيش از يك ميليون آواره است. برت مك گروك دستيار وزير خارجه امريكا نيز اعلام كرد كه در ديدار بارزاني و اوباما اوضاع اقتصادي اقليم، تهديد داعش، مسئله آوارگان و نيز روابط ميان اربيل ـ بغداد مورد بحث و بررسي قرار گرفته است .
كردستان سوريه
يكي از موضوعاتي كه بارزاني به احتمال زياد آن را با مقامات امريكايي مورد بحث قرار داده است موضوع كردستان سوريه است. كردستان سوريه عرصه رقابت ميان جريان بارزاني ـ اوجالان در قالب دو جريان شوراي ملي و حزب اتحاد دموكراتيك است. بارزاني پس از شروع بحران سوريه با اين تفكر كه رژيم بشار اسد سقوط خواهد كرد در راستاي ايجاد حلقه نفوذي در كردستان سوريه حركت كردند فارغ از اينكه پكك به علت سابقه حضور در مناطق كردي سوريه دست برتر را در مقابل بارزاني دارد. بارزاني تلاش بسياري كرد تا حزب اتحاد دموكراتيك را مانند پكك سازماني تروريستي نشان دهد (پكك جز ليست سازمانهاي تروريستي امريكا است) از سوي ديگر تلاش كرد تا مانع برقراري ارتباط ميان اين جريان و امريكاييها شود يا اينكه ارتباط امريكاييها با كردستان سوريه از دريچه اقليم صورت پذيرد. بارزاني در موضوع بحران كوباني نيز اين سياست را دنبال كرد و سعي كرد در رويكرد موازي با تركيه مانع از ارتباط و ارسال تسليحات از جانب امريكاييها براي حزب اتحاد دموكراتيك شود اما موفق نشد. مقامات امريكايي در اين زمينه با ايجاد نوعي تفكيك ميان پكك و حزب اتحاد دموكواتيك، حزب اتحاد دموكراتيك را سازماني تروريستي به حساب نياوردند. بارزاني پس از آن كوشيد تا از طريق توافقنامه دهوك، خود را در صحنه سياسي كردستان سوريه شريك كند كه اين توافقنامه نيز با اشكالاتي در اجرا مواجه شد. از سوي ديگر جناح وابسته به پارتي در كردستان سوريه،حزب اتحاد دموكراتيك را به تماميتخواهي و به حاشيه راندن ساير جريانات متهم ميكند. بارزاني در اين سفر تلاش ميكند تا نظر امريكاييها پيرامون حزب اتحاد دموكراتيك و صحنه سياسي كردستان سوريه تغيير دهد. بارزاني در واقع ميكوشد با استفاده از ظرفيت امريكايي وزنه قدرت در صحنه سياسي كردستان سوريه را به سوي جناح وابسته به خود متمايل نمايد .
در مجموع مي توان گفت كه سفر يك هفتهاي بارزاني اگرچه دستور كارهاي فراواني را با خود همراه داشت اما به نظر ميرسد به جز دو موضوع آوارگان و مشكلات مالي پيش روي اقليم دستاورد چنداني نداشته باشد. استمرار رويكرد و سياست دولت امريكا پيرامون تعامل با اقليم از دريچه بغداد مؤيد اين موضوع است. اين موضوع را بايد مد نظر داشت كه سفر بارزاني زمينههاي لابيگري فزاينده اتي اين حزب در داخل امريكا به ويژه در ميان اعضاي كنگره در راستاي اعمال فشار بر دولت اوباما براي تغيير سياستهاي خود در قبال اقليم را به همراه خواهد داشت .